องค์กรไม่แสวงหากำไร China Labor Watch (CLW) ออกรายงานเมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา (8 กันยายน 2562) ระบุว่า แอปเปิล ปล่อยให้โรงงานผู้ผลิตเครื่องไอโฟน ในประเทศจีนอย่าง Foxconn ละเมิดกฏหมายแรงงานมาอย่างยาวนาน
Li Qiang ผู้อำนวยการบริหารขององค์กรไม่แสวงหากำไร China Labor Watch กล่าวว่า “Apple และ Foxconn รู้ว่าปัญหาเกี่ยวกับคนงานชั่วคราวนั้นเป็นการละเมิดกฎหมายแรงงาน แต่เนื่องจากมันมีผลกำไรในการจ้างคนงานชั่วคราวเกิดขึ้น พวกเขาจึงไม่ได้แก้ไขปัญหา เหมือนเป็นการอนุญาตให้มีการละเมิดเหล่านี้เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา China Labor Watch ได้ตรวจสอบสภาพการทำงานในโรงงาน Foxconn หลายแห่งและได้เปิดเผยการละเมิดสิทธิแรงงานจำนวนมาก ซึ่งในรายงานของปีนี้มีผู้ตรวจสอบหลายคนที่ทำงานในโรงงานเจิ้งโจว ฟอกซ์คอน และหนึ่งในนักวิจัยทำงานที่นั่นมากว่า 4 ปี และเนื่องจากระยะเวลาการสอบสวนยาวนาน รายงานนี้จึงแสดงรายละเอียดมากมายเกี่ยวกับสภาพการทำงานและการใช้ชีวิตที่โรงงาน Foxconn
Zhengzhou Foxconn (เจิ้งโจว ฟอกซ์คอน) ได้รับการขนานนามว่าเป็น “iPhone City” ของ Apple เป็นโรงงาน iPhone ที่ใหญ่ที่สุดในโลก มีพื้นที่ถึง 1.4 ล้านตารางเมตรซึ่งคนงานที่นี่จะทำงานหนักทุกวัน เพื่อผลิตไอโฟนครึ่งหนึ่งที่ขายไปทั่วโลก สภาพการทำงานยังคงเหมือนเดิมในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ด้วยค่าจ้างพื้นฐานยังคงอยู่ที่ 2,100 หยวน ($ 295 USD)ต่อเดือน ซึ่งยังไม่เพียงพอต่อการดำรงชีวิตของครอบครัวที่อาศัยอยู่ในเมืองเจิ้งโจว แม้ว่าเงินสมทบประกันสังคมจะได้เพิ่มขึ้นก็ตาม แต่ก็ยังไม่เทียบเท่าอัตราค่าจ้างตามกฎหมายแรงงาน อีกทั้งการฝึกอบรมความปลอดภัยก่อนทำงานได้ถูกลดลงจาก 2 วันเป็น 1 วันในปี 2560
และเพื่อการผลิตตามคำสั่งซื้อที่เพิ่มขึ้นในช่วงฤดูจำหน่ายไอโฟน โดย Foxconn ได้จ้างนักเรียนและแรงงานภายนอก โดยคนงานนักเรียนจะถูกบังคับให้ทำงานล่วงเวลาหลายชั่วโมง นับเป็นการฝึกงานที่โรงงานซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับการศึกษาระดับปริญญาของนักเรียนแต่อย่างใด ขณะที่การว่าจ้างแรงงานภายนอกผ่านบริษัทอื่นเพื่อเข้ามาทำงานในโรงงาน Foxconn ซึ่งบริษัทเหล่านั้นระบุว่าได้โบนัสและค่าจ้างที่คุ้มค่ากับการทำงานในช่วงระยะเวลาฤดูการจำหน่ายไอโฟน โดยอัตราการจ่ายโบนัสจะผันผวนตามความต้องการของคนงานในโรงงาน
อย่างไรก็ตามคนงานหลายคนให้ข้อมูลว่าไม่เคยได้รับโบนัสตามการอวดอ้างดังกล่าว เป็นเพียงกลยุทธ์การหลอกล่อรูปแบบหนึ่งที่ใช้ในการจ้างคนงานเพิ่มในช่วงฤดูการผลิตที่เพิ่มขึ้นเท่านั้น โดยคนงานจะได้รับทราบโควต้าวันหยุดวันลาตามที่ได้อ้างอิง แต่ท้ายที่สุดแล้วหากไม่มีการกรอกเอกสารที่ถูกต้องโรงงานก็จะให้ทำงานล่วงเวลาทดแทนเพื่อเป็นการลงโทษรูปแบบหนึ่ง
ขณะที่ สำนักข่าวรอยเตอร์ รายงานว่า Apple และ Foxconn ได้ออกมาแถลงข้อโต้แย้งดังกล่าวเมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา โดยยืนยันว่าได้ตรวจสอบพบการจ้างแรงงานชั่วคราวเกินกว่าที่กฏหมายกำหนดจริง และเรากำลังทำงานร่วมกันกับ Foxconn เพื่อแก้ปัญหาเรื่องนี้อย่างเร่งด่วน
นอกจากนี้ Apple ยังกล่าวอีกว่า จากการตรวจสอบพบว่ามีผู้ฝึกงานที่โรงงานของซัพพลายเออร์ (Foxconn) ทำงานล่วงเวลาในเวลากลางคืน ซึ่งถือเป็นการละเมิดนโยบายของบริษัทจริง แต่ปัญหาดังกล่าวได้รับการแก้ไขแล้ว โดย Foxconn ยืนยันว่าผู้ฝึกปฏิบัติงานที่ทำงานล่วงเวลา เป็นการทำโดยสมัครใจและได้รับการชดเชยอย่างเหมาะสม
ทั้งนี้กฎหมายแรงงานของจีนระบุว่า “คนงานชั่วคราวที่ส่งเข้ามาทำงานจะต้องไม่เกิน 10% ของคนงานทั้งหมด” และ “ชั่วโมงการทำงานล่วงเวลารายเดือนจะต้องไม่เกิน 36 ชั่วโมง” แม้ว่า Apple และ Foxconn ซึ่งเป็นผู้ผลิตให้กับ Apple จะรับรู้ถึงข้อบังคับในชั่วโมงการทำงานเหล่านี้ แต่พวกเขาก็ไม่ปฏิบัติตาม ขณะที่รัฐบาลจีนก็ไม่ได้บังคับใช้กฎหมายอย่างถูกต้องโดยเฉพาะกฎหมายเกี่ยวกับสิทธิแรงงาน ด้วยเหตุผลที่บริษัทข้ามชาติช่วยผลักดันการพัฒนาเศรษฐกิจในประเทศจีน ทำให้พวกเขายใช้ช่องโหว่ในกฎหมายแรงงานของจีนเช่นนี้ได้
นอกจากนี้ Apple ได้ลบแอปพลิเคชั่นมากกว่า 25,000 รายการออกจาก app store ในประเทศจีน ตามกฎหมายและข้อบังคับทางอินเทอร์เน็ตของจีน และยังได้ย้ายบัญชี iCloud ของผู้ใช้ชาวจีนไปยังศูนย์ข้อมูลท้องถิ่น หลังเผชิญกับแรงกดดันจากรัฐบาลจีน Apple ทำให้ต้องปฏิบัติตามกฎและข้อบังคับเหล่านี้ แต่ในทางตรงกันข้าม Apple ได้ทำน้อยมาก เพื่อปรับปรุงสิทธิของคนงานในโรงงานผู้ผลิตของเขา
Apple อ้างว่าพวกเขาห่วงใยคนงานทุกคนในสายการผลิต แต่ที่จริงแล้วคนงานจะได้รับค่าจ้างใกล้เคียงหรือเท่ากับค่าแรงขั้นต่ำในท้องถิ่นเท่านั้น ซึ่งมันเป็นเรื่องยากสำหรับคนงานในการดำรงชีวิตด้วยเงินเพียงเท่านั้น ทำให้คนงานมองว่าการทำงานล่วงเวลาเป็น “ประโยชน์” เนื่องจากพวกเขาสามารถสร้างรายได้มากขึ้นและได้รับเงินเดือนที่ดีทุกเดือน ทำให้คนงานใช้เวลามากกว่า 10 ชั่วโมงต่อวันในการทำงาน และชั่วโมงทำงานที่ยาวนานเหล่านี้ดึงดูดให้คนงานมาสมัครงานที่โรงงานผู้ผลิตของ Apple
ก่อนหน้าปี 2016 Foxconn ไม่ค่อยได้รับพนักงานชั่วคราวเท่าปัจจุบันที่มีแรงงานเอาซอร์สอยู่กว่า 50% ของจำนวนพนักงานทั้งหมด การว่างจ้างพนักงานภายนอกเช่นนี้ช่วยให้การผลิตในช่วงฤดูจำหน่ายไอโฟนไม่เกิดภาวะขาดแคลนแรงงาน โดย Foxconn สามารถรับสมัครแรงงานระยะสั้นจำนวนมาก (แรงงานชั่วคราว) ในระยะเวลาอันสั้น แม้ว่าค่าแรงของคนงานที่ส่งเข้ามานั้นจะสูงกว่าคนงานปกติ แต่คนงานที่ส่งเข้ามาล้วนเป็นคนงานระยะสั้นและโรงงานไม่จำเป็นต้องเพิ่มค่าแรงให้กับคนงานปกติในระยะยาว ดังนั้นค่าใช้จ่ายในการจ้างคนงานระยะสั้นจึงต่ำกว่าการสรรหาพนักงานปกติเป็นอย่างมาก
ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา China Labor Watch ได้ทำการตรวจสอบโรงงานหลายสิบครั้งและให้ความรู้ด้านสิทธิมนุษยชนและสิทธิแรงงานแก่คนงาน โดยองค์กรได้รับการร้องเรียนจำนวนมากจากพนักงานในสายการผลิตของ Apple คนงานกล่าวว่า พวกเขาต้องเผชิญกับสารเคมีที่เป็นพิษทุกวัน แต่ไม่ได้รับอุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคลที่เพียงพอ เมื่อป่วยพวกเขายังถูกบังคับให้ทำงานล่วงเวลาโดยผู้จัดการมักใช้การสั่งงานด้วยคำพูดมากกว่าใช้เอกสาร และบางครั้งก็ลงโทษคนงานด้วยการขอให้ยืน คนงานหญิงบางคนประสบกับการล่วงละเมิดทางเพศในขณะที่ทำงานในสายการผลิต เราพยายามที่จะส่งเสริมสิทธิมนุษยชนและค่านิยมจากประเทศตะวันตก แต่กระบวนการผลิตของผลิตภัณฑ์เหล่านี้จาก บริษัท ตะวันตกเป็นกระบวนการละเมิดสิทธิมนุษยชนและผลิตโดยคนงานที่ถูกเอาเปรียบ
ทั้งนี้ Apple มีการออกรายงานความรับผิดชอบของซัพพลายเออร์ทุกปีและมีจรรยาบรรณซัพพลายเออร์ของตัวเอง เพื่อให้แน่ใจว่าซัพพลายเออร์ของตน “ให้สภาพการทำงานที่ปลอดภัย ปฏิบัติต่อพนักงานด้วยความเคารพและให้เกียรติกับพนักงานฝ่ายปฏิบัติอย่างยุติธรรมและมีจริยธรรม…” อย่างไรก็ตามการค้นพบเมื่อเร็ว ๆ นี้ของเราเกี่ยวกับสภาพการทำงานที่ Zhengzhou Foxconn ทำให้เห็นถึงปัญหาหลายประการ ซึ่งเป็นการละเมิดจรรยาบรรณของ Apple แม้ว่าแอปเปิลจะมีความรับผิดชอบและมีความสามารถในการปรับปรุงสภาพการทำงานพื้นฐานในห่วงโซ่อุปทานอย่างไรก็ตาม แต่ขณะนี้ Apple กำลังโอนต้นทุนจากสงครามการค้าผ่านซัพพลายเออร์ไปยังผู้ปฏิบัติงาน และทำกำไรด้วยการใช้ประโยชน์จากแรงงานจีน
ขณะที่ Tim Cook ซีอีโอของ Apple เพิ่งกล่าวว่า Apple จะต้องปฏิบัติตามมาตรฐานความรับผิดชอบต่อสังคมขององค์กร แม้ว่ามันอาจจะห่างไกลจากการบรรลุมาตรฐานสากล แต่แอปเปิลสามารถเริ่มต้นด้วยการกดดันให้ซัพพลายเออร์ปฏิบัติตามกฎหมายแรงงานของจีน แม้ว่ารัฐบาลจีนจะไม่อนุญาตให้สมาคมแรงงานของจีนมีเสรีภาพที่มากพอ อย่างไรก็ตาม Apple ไม่ควรใช้ประโยชน์จากช่องว่างนี้และละเมิดสิทธิ์ทางกฎหมายของแรงงานจีน ในการเริ่มต้นแอปเปิลควรกระตุ้นให้ซัพพลายเออร์ปฏิบัติตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับจำนวนคนงานที่เข้ามาทำงาน นอกเหนือจากจำนวนชั่วโมงการทำงานล่วงเวลาที่กำหนด ซึ่งเป็นสิทธิขั้นต่ำที่กำหนดโดยกฎหมายแรงงานของจีน
ลิงค์ที่เกี่ยวข้อง
