วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ราชวรมหาวิหาร ร่วมกับ มูลนิธิ”ทุนพระพุทธยอดฟ้า” ในพระบรมราชูปถัมภ์ ชุมนุมภาษาไทย ภาควิชาภาษาไทย คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และ มูลนิธิสิริวัฒนภักดี เตรียมจัดงานเฉลิมพระเกียรติเนื่องในโอกาส ๖๐ ปี “วันกรมพระปรมานุชิตชิโนรส” พุทธศักราช ๒๕๖๒ The 60th Prince Paramanujitjinoros Day BE 2562 ระหว่างวันที่ ๙-๑๑ ธันวาคม ๒๕๖๒ เพื่อเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ผู้ทรงเป็นอธิบดีสงฆ์พระองค์ที่ ๒ ของวัดพระเชตุพนฯ และรัตนกวีของชาติ
โดยองค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือ ยูเนสโกได้ประกาศยกย่องให้ทรงเป็นบุคคลผู้มีผลงานดีเด่นด้านวัฒนธรรมระดับโลก เมื่อพุทธศักราช ๒๕๓๓ ทรงเป็นพระสงฆ์รูปแรกที่ได้รับการถวายเกียรตินี้ งานนี้ได้รับเกียรติจาก คุณณัฐพล ทีปสุวรรณ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เป็นประธานในพิธี
พร้อมด้วย พระธรรมรัตนากร เจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนฯ พระราชเวที ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนฯ รองศาสตราจารย์ ดร.สุรเดช โชติอุดมพันธ์ คณบดีคณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย รองศาสตราจารย์ ดร.ปรมินท์ จารุวร รักษาการหัวหน้าภาควิชาภาษาไทย คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ประพจน์ อัศววิรุฬหการ และ คุณดุสิต เขมะศักดิ์ชัย สมาชิกวุฒิสภาและลูกศิษย์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ราชวรมหาวิหาร เข้าร่วมในงานแถลงข่าว ณ วัดพระเชตุพนฯ
โดยบรรยากาศในงานแถลงข่าว เต็มไปด้วยประชาชนและนักท่องเที่ยวที่เลื่อมใสศรัทธา เข้าร่วมงานอย่างคับคั่ง รวมถึงการแสดงชุดพิเศษ “การขับเสภาเฉลิมพระเกียรติ ๖๐ ปี วันกรมพระปรมานุชิตชิโนรส” โดย คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และการแสดง “โขน เรื่อง รามเกียรติ ชุดพระรามข้ามสมุทรถึงทศกันฐ์ยกรบ” โดย กรมศิลปากร ที่งดงามและเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว
พระธรรมรัตนากร เจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนฯ กล่าวว่า “เป็นที่ทราบกันดีอยู่แล้วว่า สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรสนั้นทรงเป็นรัตนกวีของชาติ ทรงพระนิพนธ์วรรณคดีที่ทรงคุณค่าในทางพระพุทธศาสนาและในทางวรรณศิลป์ไว้เป็นจำนวนมาก ที่ถือว่างามดีเด่นเป็นที่ประจักษ์ก็มีอาทิ พระปฐมสมโพธิกถา หรือพระพุทธประวัติ ทั้งภาษาบาลีและภาษาไทย
สมุทรโฆษคำฉันท์ตอนปลาย ซึ่งทรงพระอุตสาหะแต่งเรื่องสมุทรโฆษที่แต่งค้างมาตั้งแต่สมัยอยุธยาให้งามเรียบเสมอกันได้อย่างไม่มีที่ติ ลิลิตตะเลง และด้วยเหตุที่ทรงเป็นอธิบดีสงฆ์ของวัดพระเชตุพนนี้ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 2 ต่อเนื่องจนถึงช่วงเวลาสำคัญ คือในสมัยรัชกาลที่ 3 ที่พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดฯ ให้บูรณะปฏิสังขรณ์วัดใหม่ทั่วทั้งพระอาราม เพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ 1 และโปรดให้รวบรวมสรรพวิชาความรู้และวรรณคดีจารลงในแผ่นจารึกประดับไว้ทั่วอาณาบริเวณวัด
สมเด็จพระมหาสมณเจ้าก็ทรงมีบทบาทหน้าที่สำคัญยิ่งในการกำกับดูแลการบูรณะปฏิสังขรณ์ ทั้งทรงพระนิพนธ์และปรับปรุงแต่งวรรณคดีหลายเรื่องเพื่อจารลงในจารึกดังกล่าว เช่น กฤษณาสอนน้องคำฉันท์ ตำราฉันท์วรรณพฤติและมาตราพฤติ ทั้งยังทรงแต่งโคลงดั้นเรื่องปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพน เพื่อบันทึกเหตุการณ์และรายละเอียดในการบูรณะครั้งนั้นไว้ให้อนุชนรุ่นหลังได้ศึกษาอีกด้วย
นับจากพุทธศักราช 2503 ซึ่งเป็นการจัดงานปีแรกมาจนถึงปัจจุบัน 2562 ก็นับเวลาได้ 60 ปี อาตมภาพได้พรรณนามาทั้งนี้ ก็เพื่อให้ท่านทั้งหลายได้ประจักษ์ในพระปรีชาสามารถและพระเกียรติยศอันสูงของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส อันเป็นมูลเหตุของการจัดงานฉลอง 60 ปีในครั้งนี้
บัดนี้ก็ได้เวลาอันสมควร อาตมภาพขอเปิดงานแถลงข่าวงานวัน 60 ปี วันกรมพระปรมานุชิตชิโนรส พุทธศักราช 2562 ณ บัดนี้ ขออนุโมทนาแก่ท่านทั้งหลายที่ได้มีความกตัญญูกตเวทีมีความศรัทธา มีความสมัครสมานสามัคคีรวมเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน ร่วมแรงร่วมใจกันจัดงานครั้งนี้ขึ้น ด้วยกุศลจิตและกุศลกรรมนี้ ขอกิจการงานทั้งหลายจงสำเร็จลุล่วงด้วยดี สำเร็จประโยชน์สมตามที่ตั้งใจ และขออำนวยพรให้ทุกท่านจงถึงพร้อมด้วยจตุรพิธพรชัยทุกประการเทอญ”
นายณัฐพล ทีปสุวรรณ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า “ในนามของกระทรวงศึกษาธิการ กระผมขออนุโมทนาแก่วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม และขอขอบคุณคณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และสถาบันการศึกษาต่างๆ ที่ได้ร่วมกันจัดงาน 60 ปี วันกรมพระปรมานุชิตชิโนรสขึ้น รวมทั้งขอขอบคุณมูลนิธิ “ทุนพระพุทธยอดฟ้า” ในพระบรมราชูปถัมภ์ และ
มูลนิธิสิริวัฒนภักดี ที่ได้ให้การสนับสนุนการจัดงานครั้งนี้อย่างดี เป็นที่น่ายินดีและน่าชื่นชมอย่างยิ่ง ที่ชาติไทยเรามีกวีที่ยิ่งใหญ่หลายท่าน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ผู้ทรงได้รับการยกย่องเป็นรัตนกวี และได้รับยกย่องจากองค์การยูเนสโกให้เป็นบุคคลผู้มีผลงานดีเด่นด้านวัฒนธรรมของโลกตั้งแต่ปีพุทธศักราช 2533 ดังที่พระเดชพระคุณเจ้าอาวาสท่านได้กรุณากล่าวแล้ว
ซึ่งกระทรวงศึกษาธิการในเวลานั้นได้มีส่วนสำคัญในการเสนอเรื่องให้ยูเนสโกพิจารณา จนกลายเป็นความภาคภูมิใจของคณะสงฆ์ไทย และชาติไทยของเรามาจนถึงทุกวันนี้ และเป็นที่น่ายินดีและชื่นชมอย่างยิ่ง ที่วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ร่วมกับชุมนุมภาษาไทย ภาควิชาภาษาไทย คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จัดงานวันกรมพระปรมานุชิตชิโนรสขึ้น ต่อเนื่องมาปีนี้เป็นปีที่ 60 เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระมหาสมณเจ้าผู้เป็นรัตนกวี
และเป็นกิจกรรมที่ช่วยส่งเสริมและกระตุ้นให้เกิดความสนใจและเห็นความสำคัญในการศึกษาพระนิพนธ์ให้แพร่หลายในหมู่ครูอาจารย์และเยาวชนนักเรียนนิสิตนักศึกษา ตลอดจนมีความมุ่งมั่นในการพัฒนาความรู้และทักษะการใช้ภาษาไทยยิ่งๆ ขึ้นไป”
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ ๒๘ ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช กับท้าวทรงกันดาล (เจ้าจอมมารดาจุ้ย) ประสูติเมื่อวันที่ ๑๑ ธันวาคม ๒๓๓๓ มีพระนามเดิมว่า พระองค์เจ้าวาสุกรี ทรงเป็นสมเด็จพระสังฆราชเจ้าพระองค์ที่ ๗ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ และเป็นเจ้านายชั้นสูงพระองค์แรกที่ได้รับการสถาปนา เป็นสมเด็จพระสังฆราชเจ้า ทรงเป็นปราชญ์ทั้งคดีโลกและคดีธรรม ได้ทรงพระนิพนธ์วรรณคดีหลายเรื่อง ได้แก่ พระปฐมสมโพธิกถา ลิลิตตะเลงพ่าย
สมุทรโฆษคำฉันท์ เวสสันดรชาดก ฯลฯ ทุกเรื่องล้วนเป็นที่นับถือว่าเป็นขุมทรัพย์ทางปัญญาของไทยในด้านพระพุทธศาสนาและวรรณคดี ในสมัยรัชกาลที่ ๓ ที่มีการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ครั้งใหญ่ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส ทรงมีบทบาทสำคัญในการควบคุมกำกับการบูรณปฏิสังขรณ์สถาปัตยกรรมและศิลปกรรมต่างๆ อีกทั้งยังได้มีส่วนร่วมทรงพระนิพนธ์สรรพวิชาความรู้ต่างๆจารึกลงบนแผ่นศิลาประดับรายรอบภายในวัดพระเชตุพนฯ เพื่อมุ่งหมายที่จะส่งเสริมให้เป็นศูนย์กลางแหล่งเรียนรู้ในด้านอักษรศาสตร์ วรรณคดี ขนบธรรมเนียมประเพณีและศิลปศาสตร์ให้แก่ประชาชนทั่วไปไม่เลือกชั้นบรรดาศักดิ์
และยังเป็นการรวบรวมรักษาภูมิปัญญาความรู้ของชาวสยามให้ดำรงอยู่สืบทอดต่อไปภายภาคหน้าด้วยตำหนักที่ประทับของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส คือ ตำหนักวาสุกรี ตั้งอยู่ภายในคณะเหนือ น.๑๖ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ปัจจุบันเป็นพิพิธภัณฑ์และเป็นที่ประดิษฐานพระโกศทรงฝรั่งบรรจุพระอัฐิ นับเป็น “บ้านกวี” และอนุสรณ์สถานที่น่าสนใจ เต็มไปด้วยผลงานการสร้างสรรค์อันทรงคุณค่าทางศิลปกรรมต่างๆ
งาน ๖๐ ปี วันกรมพระปรมานุชิตชิโนรส จัดอย่างยิ่งใหญ่ตลอด ๓ วัน ๓ คืน ระหว่างวันที่ ๙-๑๑ ธันวาคม ๒๕๖๒ ณวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ราชวรมหาวิหาร พบกับความเพลิดเพลินใจกับศิลปวัฒนธรรมและกิจกรรมต่างๆ ภายในงานแล้ว ประชาชนและนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ จะได้ร่วมกันเฉลิมพระเกียรติ “สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส” ผู้ทรงเป็นปูชนียบุคคลของพระบรมราชจักรีวงศ์และคณะสงฆ์ไทย ร่วมรำลึกถึงพระคุณของพระองค์ท่าน ที่ได้บำเพ็ญคุณประโยชน์ไว้แก่พระศาสนาและสังคมไทย เพื่อเป็นการจารึกประวัติศาสตร์อันยิ่งใหญ่ของบุคคลสำคัญทางศาสนาอันเป็นมรดกของชาวไทยสู่การเป็นมรดกโลก
