สัมภาษณ์พิเศษ ศ.ดร.ศุภชัย ปทุมนากุล รองปลัดกระทรวง อว.

The Reporter Asia เจาะลึกบทสัมภาษณ์พิเศษกับ ศ.ดร.ศุภชัย ปทุมนากุล รองปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ถึงความสำเร็จของมหาวิทยาลัยไทยในการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals: SDGs) สู่เวทีโลก พร้อมสะท้อนศักยภาพและโอกาสในการพัฒนาประเทศ

จุดแข็งที่เหนือกว่า: ต้นทุนทางสังคมของมหาวิทยาลัยไทย

ศ.ดร.ศุภชัย เผยว่า มหาวิทยาลัยไทยมีจุดแข็งที่โดดเด่นในการทำงานร่วมกับชุมชนและสังคมมาอย่างยาวนาน ไม่ว่าจะเป็นจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, มหาวิทยาลัยมหิดล หรือแม้แต่มหาวิทยาลัยราชภัฏในต่างจังหวัด ล้วนมีโครงการและกิจกรรมที่ตอบโจทย์ SDGs อย่างเข้มข้น

“มหาวิทยาลัยไทยทำงานกับชุมชนเยอะมาก ทำงานกับพื้นที่เยอะมาก” ศ.ดร.ศุภชัย กล่าว “สิ่งเหล่านี้เป็นต้นทุนเดิมที่มีอยู่แล้ว เพียงแต่เราต้องแปลงสิ่งที่ทำอยู่ให้สอดคล้องกับตัวชี้วัดของการจัดอันดับ SDGs ระดับโลก”

แรงกิ้งโลกสะท้อนความสำเร็จ: อันดับที่น่าจับตา

ผลลัพธ์ที่น่าภาคภูมิใจคือ มหาวิทยาลัยไทยหลายแห่งสามารถติดอันดับโลกด้านความยั่งยืน (THE Impact Rankings) ซึ่งจัดโดย Times Higher Education (THE) โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงหลังวิกฤตโควิด-19 ที่มหาวิทยาลัยไทยได้นำเอาประสบการณ์จากการทำงานร่วมกับชุมชนมาพัฒนาเป็นโครงการที่เป็นรูปธรรม

“เราไม่ได้ลงไปบอกว่าเขาต้องทำนู่นทำนี่” ศ.ดร.ศุภชัย อธิบาย “แต่เราเข้าไปช่วยให้เขาเข้าใจว่าสิ่งที่เขาทำอยู่สามารถนำไปสู่ SDGs ได้อย่างไร”

ความท้าทายและโอกาส: งานวิจัยสู่ระดับสากล

แม้จะมีจุดแข็งที่โดดเด่น แต่ ศ.ดร.ศุภชัย มองว่างานวิจัยเชิงลึกยังเป็นจุดที่ต้องพัฒนาต่อ โดยเฉพาะการยกระดับงานวิจัยเชิงพื้นที่ที่มีอยู่มากมายให้เป็นที่ยอมรับในระดับสากล

“เราต้องแปลงงานวิจัยเชิงพื้นที่ให้ออกมาเป็นระดับโลก” ศ.ดร.ศุภชัย กล่าว “ทำให้เป็นสากล ไม่ได้หมายความว่าต้องเปลี่ยนเนื้อหา แต่ต้องทำให้วิธีการและรูปแบบเป็นที่ยอมรับในระดับนานาชาติ”

อนาคตที่สดใส: ความยั่งยืนขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคม

การที่มหาวิทยาลัยไทยให้ความสำคัญกับ SDGs ไม่เพียงแต่สร้างชื่อเสียงให้กับประเทศ แต่ยังส่งผลต่อการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมในวงกว้าง โดยเฉพาะการผลิตบัณฑิตที่มีความรู้ความเข้าใจในเรื่องความยั่งยืน ซึ่งเป็นที่ต้องการของตลาดแรงงานในปัจจุบัน