เวที “Energy Asia 2025” สะท้อนเสียงเอเชียกึกก้อง เผชิญความท้าทาย “วิกฤตซ้อน” เมื่อคลื่นปฏิวัติอุตสาหกรรม AI ปั่นป่วนอุปสงค์พลังงานโลกให้พุ่งทะยานอย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน ผู้บริหารระดับสูงจาก PETRONAS และ S&P Global ชี้ตรงกันว่า ภูมิทัศน์พลังงานโลกได้เปลี่ยนไปแล้ว โดยมีเอเชียเป็นศูนย์กลางใหม่ ขณะที่มาเลเซียเตรียมรับมือบทบาทใหม่ในฐานะผู้นำเข้า LNG ท่ามกลางการปฏิรูปโครงสร้างพลังงานครั้งประวัติศาสตร์
กรุงกัวลาลัมเปอร์, มาเลเซีย – การประชุมสุดยอดด้านพลังงาน “Energy Asia 2025” ครั้งที่ 2 ได้ปิดฉากลงพร้อมกับส่งสัญญาณเตือนที่ดังและชัดเจนไปยังทั่วทั้งอุตสาหกรรมพลังงานโลก ภูมิทัศน์พลังงานกำลังเผชิญกับจุดเปลี่ยนครั้งสำคัญ ที่ไม่ได้ถูกขับเคลื่อนด้วยปัจจัยดั้งเดิมอย่างการเติบโตของภาคอุตสาหกรรมหรือการขยายตัวของเมืองเพียงอย่างเดียวอีกต่อไป แต่เป็น “ปัญญาประดิษฐ์” หรือ AI ซึ่งกลายเป็นตัวแปรใหม่ที่ทรงพลังและสร้างแรงกระเพื่อมต่อสมการอุปสงค์-อุปทานพลังงานอย่างรุนแรง
การแถลงข่าวร่วมกันของสองผู้ทรงอิทธิพลในวงการอย่าง Ezran Mahadzir ประธานเจ้าหน้าที่บริหารของ PETRONAS LNG Ltd. และ Daniel Yergin รองประธานของ S&P Global และนักประวัติศาสตร์พลังงานเจ้าของรางวัลพูลิตเซอร์ ได้ฉายภาพความท้าทายและความจำเป็นเร่งด่วนที่โลก โดยเฉพาะอย่างยิ่งภูมิภาคเอเชีย ต้องปรับตัวและเตรียมพร้อมรับมือ
AI: ตัวเร่งปฏิกิริยาความต้องการพลังงานที่คาดไม่ถึง
ประเด็นที่ร้อนแรงที่สุดบนเวที คือผลกระทบของ AI ต่อความต้องการพลังงาน Ezran Mahadzir ได้เปิดเผยตัวเลขที่น่าตกใจว่า “ความต้องการใช้ไฟฟ้าในมาเลเซียคาดว่าจะเติบโตสูงถึง 6.5% ซึ่งไม่ได้มาจากภาคอุตสาหกรรมและเมืองที่ขยายตัวเท่านั้น แต่ยังมาจากคลื่นลูกใหม่ของการปฏิวัติอุตสาหกรรมที่ขับเคลื่อนด้วย AI” ตัวเลขดังกล่าวสร้างความประหลาดใจแม้แต่กับผู้คร่ำหวอดในวงการ และเป็นสัญญาณบ่งชี้ว่าโลกกำลังก้าวเข้าสู่ยุคที่ศูนย์ข้อมูล (Data Centers) จะกลายเป็นผู้บริโภคพลังงานรายใหญ่ที่สุดรายหนึ่ง
Daniel Yergin เสริมความเห็นนี้อย่างหนักแน่น โดยระบุว่า “AI ได้สร้างความต้องการไฟฟ้ามหาศาลอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน และผลกระทบต่อเนื่องที่ตามมาคือความต้องการก๊าซธรรมชาติที่เพิ่มขึ้นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้” เขายอมรับว่านี่คือหนึ่งในปรากฏการณ์ที่โดดเด่นที่สุดในช่วงปีที่ผ่านมา และอุตสาหกรรมยังอยู่ในช่วงเริ่มต้นของการทำความเข้าใจถึงผลกระทบทั้งสองด้าน คือทั้งในแง่ของอุปสงค์ที่พุ่งสูง และศักยภาพของ AI ที่จะเข้ามาเปลี่ยนแปลงรูปแบบการดำเนินงานของอุตสาหกรรมพลังงานเองในอนาคต
Energy Asia 2025: เมื่อ “เสียงของเอเชีย” ต้องถูกรับฟัง
ท่ามกลางความปั่นป่วนนี้ Daniel Yergin ได้เน้นย้ำถึงเจตนารมณ์ของการจัดงาน Energy Asia 2025 ว่า “นี่คือความสำเร็จที่น่าทึ่ง งานนี้ถูกจัดขึ้นเพื่อให้แน่ใจว่า ‘เสียงของเอเชีย’ จะถูกได้ยิน หลังจากที่ถูกละเลยจากการสนทนาในเวทีระดับโลกมานาน”
เขายกตัวอย่างความแตกต่างที่ชัดเจนว่า “ในช่วง 20 ปีที่ผ่านมา ความต้องการไฟฟ้าในยุโรปแทบไม่เติบโต แต่ในภูมิภาคนี้กลับเพิ่มขึ้นถึงสามเท่า” ดังนั้น การมองปัญหาพลังงานผ่านกรอบความคิดของยุโรปตะวันตกจึงไม่เพียงพออีกต่อไป
เอเชียไม่ได้เป็นเพียงผู้บริโภคพลังงานรายใหญ่ที่สุด แต่ยังเป็นศูนย์กลางของการเติบโตทางเศรษฐกิจโลก Ezran Mahadzir กล่าวถึงความจริงข้อนี้ว่า “เอเชียมีประชากร 4.8 พันล้านคน และแม้ในวันนี้ ยังมีคนกว่า 700 ล้านคนที่กำลังดิ้นรนเพื่อการพัฒนาทางเศรษฐกิจ เราไม่สามารถทิ้งคนเหล่านี้ไว้ข้างหลังได้” นี่คือโจทย์ใหญ่ที่ทำให้การเปลี่ยนผ่านพลังงานในเอเชียมีความซับซ้อนยิ่งกว่าภูมิภาคอื่น
เผชิญหน้า “วิกฤตซ้อน” และความจำเป็นของ “ความยืดหยุ่น”
PETRONAS นิยามความท้าทายที่กำลังเผชิญอยู่ว่าเป็น “วิกฤตซ้อน” (Polycrisis) ซึ่งเป็นการบรรจบกันของปัญหาหลายมิติ ทั้งแหล่งพลังงานสำรองที่นำมาใช้ประโยชน์ได้ยากขึ้น มีปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์สูง อยู่ในพื้นที่ห่างไกลชายฝั่งหรือพื้นที่พิพาท ควบคู่ไปกับความไม่แน่นอนของอุปสงค์ในตลาดดั้งเดิม และการเปลี่ยนแปลงของระบบพลังงานไปสู่ฐานอิเล็กตรอนมากขึ้นซึ่งมีความผันผวนสูง
วิกฤตการณ์นี้ตอกย้ำถึงสิ่งที่ Daniel Yergin เรียกว่า “ความยืดหยุ่นของระบบพลังงาน (Resilience)” เขาได้อ้างคำกล่าวอมตะของ Winston Churchill ที่กล่าวไว้เมื่อกว่าศตวรรษก่อนว่า “ความปลอดภัยในเรื่องน้ำมันอยู่ที่ความหลากหลาย และความหลากหลายเพียงอย่างเดียว” ซึ่งยังคงเป็นสัจธรรมมาจนถึงปัจจุบัน ระบบพลังงานต้องสามารถรับมือกับแรงกระแทกได้จากทุกทิศทาง ไม่ว่าจะเป็นอุปสงค์ที่พุ่งสูง, วิกฤตการเมือง, หรือภัยพิบัติทางธรรมชาติ ซึ่งการกระจายแหล่งพลังงานคือหัวใจสำคัญ
“การลงทุนด้านพลังงานต้องมองการณ์ไกลและไม่ผันผวนไปตามการเปลี่ยนแปลงของรัฐบาลหรือนโยบายระยะสั้น” Ezran Mahadzir กล่าว
“เงินทุนถูกจัดสรรเพื่อตอบสนองความต้องการด้านความมั่นคงทางพลังงานในกรอบเวลาที่ยาวนานกว่านั้น” นี่คือเสียงเรียกร้องที่ชัดเจนถึงความจำเป็นในการสร้างเสถียรภาพเชิงนโยบาย เพื่อดึงดูดเม็ดเงินลงทุนมหาศาลที่จำเป็นต่อการสร้างระบบพลังงานที่ยืดหยุ่นและยั่งยืน
มาเลเซีย ณ ทางแยก: สู่บทบาทผู้นำเข้า LNG และการปฏิรูปครั้งใหญ่
ในฐานะเจ้าภาพ มาเลเซียกำลังยืนอยู่บนทางแยกที่สำคัญ Ezran Mahadzir ยอมรับอย่างตรงไปตรงมาว่า “เรากำลังเตรียมพร้อมสำหรับสถานการณ์ที่เราอาจกลายเป็นผู้นำเข้าพลังงาน” การคาดการณ์ความต้องการไฟฟ้าที่เติบโต 6.5% ทำให้โครงสร้างพื้นฐานที่มีอยู่ไม่เพียงพอ มาเลเซียจึงมีแผนสร้างสถานีรับ-จ่ายก๊าซธรรมชาติเหลว (Regasification Terminal) แห่งที่ 3 และคาดว่าจะต้องพึ่งพาการนำเข้า LNG มากขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ “ภายใน 4-5 ปีข้างหน้า” เพื่อรองรับความต้องการที่เพิ่มขึ้นในพื้นที่คาบสมุทรมลายู
ขณะเดียวกัน รัฐบาลมาเลเซียกำลังเดินหน้าปฏิรูปโครงสร้างพลังงานครั้งใหญ่ โดยมีแผนที่จะลดการพึ่งพาถ่านหินลงครึ่งหนึ่ง และที่สำคัญคือการพิจารณา “ภาษีคาร์บอน (Carbon Tax)” ซึ่งอาจนำมาใช้ภายในปี 2026 ควบคู่ไปกับการปรับโครงสร้างเงินอุดหนุนด้านพลังงาน Ezran Mahadzir ให้ความเห็นอย่างระมัดระวังว่า “รัฐบาลกำลังพิจารณาแนวทางเพื่อให้ผู้ที่เปราะบางที่สุดได้รับผลกระทบน้อยที่สุด” และชี้ว่าการกำหนดราคาคาร์บอนที่ชัดเจนและโปร่งใส จะช่วยให้การประเมินความคุ้มค่าของโครงการต่างๆ คำนึงถึงต้นทุนด้านสิ่งแวดล้อม และอาจสร้างโอกาสทางธุรกิจใหม่ๆ เช่น บริการดักจับและกักเก็บคาร์บอน (CCS)
สมดุลที่ท้าทายระหว่างการเติบโตและความยั่งยืน
ท้ายที่สุดแล้ว สารสำคัญจากเวที Energy Asia 2025 คือการเรียกร้องให้ทุกภาคส่วนร่วมกันค้นหา “สมดุลที่ท้าทาย” ระหว่างความจำเป็นในการพัฒนาเศรษฐกิจเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้คน กับความเร่งด่วนในการเปลี่ยนผ่านสู่พลังงานสะอาด
“เราเชื่อว่าเราต้องยกระดับชีวิตของผู้คนควบคู่ไปกับการสร้างอนาคตที่ยั่งยืน” Ezran Mahadzir กล่าวย้ำ “นี่ไม่ใช่สถานการณ์ที่ต้องเลือกอย่างใดอย่างหนึ่ง เราสามารถผลิตพลังงานอย่างรับผิดชอบเพื่อตอบสนองความต้องการที่เพิ่มขึ้นได้”
คลื่น AI ได้ซัดเข้ามาเปลี่ยนภูมิทัศน์พลังงานโลกไปตลอดกาล และทำให้การเดินทางสู่ความมั่นคงทางพลังงานมีความซับซ้อนยิ่งขึ้น เวที Energy Asia ได้ทำหน้าที่ของมันอย่างสมบูรณ์ในการส่งเสียงของเอเชียให้ดังกังวาน ชี้ให้เห็นถึงความท้าทายอันใหญ่หลวง แต่ในขณะเดียวกันก็ชี้ให้เห็นว่าอนาคตของพลังงานโลกนั้น อยู่ในมือของภูมิภาคนี้อย่างแท้จริง
#EnergyAsia #ข่าวเศรษฐกิจ #พลังงาน #ปัญญาประดิษฐ์ #AI #PETRONAS #S&PGlobal #การเปลี่ยนผ่านพลังงาน #ความมั่นคงทางพลังงาน #LNG #ภาษีคาร์บอน #มาเลเซีย #เศรษฐกิจเอเชีย #DataCenter #วิกฤตพลังงาน
