The Reporter Asia – รายงานข่าวที่ประชุมรัฐมนตรี ASEAN ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม (AMMSTI) ครั้งที่ 20 ซึ่งประกาศเมื่อวันที่ 7 มิถุนายน 2567 ที่ผ่านมา ได้ออกแถลงการณ์ร่วม “AMMSTI Statement on AI” โดยมีประเด็นสำคัญ คือ การส่งเสริมและผลักดันให้เกิดการใช้ ปัญญาประดิษฐ์ หรือ AI อย่างแพร่หลายในภูมิภาคอาเซียน โดยคาดการณ์ว่า AI จะมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของอาเซียน คิดเป็นมูลค่า 1 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 18% ของ GDP ภายในปี 2030
- – ACE และ NRIRE/HRC ร่วมขับเคลื่อนพลังงานหมุนเวียนสู่ชนบทอาเซียน
- – สหรัฐฯ-อาเซียนหนุนไทยสกัดแก๊งค์คอลเซ็นเตอร์ – ข่าวปลอมAI
ที่ประชุม AMMSTI ยังได้ให้ความสำคัญกับ กรอบความตกลงเศรษฐกิจดิจิทัลอาเซียน (ASEAN Digital Economy Framework Agreement: DEFA) ซึ่งเปิดตัวอย่างเป็นทางการไปเมื่อเดือนกันยายน 2566 โดยมี AI เป็นหนึ่งในประเด็นสำคัญที่จะหารือภายใต้ข้อกำหนดหัวข้อใหม่ ๆ ที่เกิดขึ้น
นอกจากนี้ ที่ประชุมยังได้ร่วมกันผลักดัน “คู่มืออาเซียนว่าด้วยธรรมาภิบาลและจริยธรรมปัญญาประดิษฐ์ (ASEAN Guide on AI Governance and Ethics)” ซึ่งเป็นเอกสารพื้นฐานที่จะใช้เป็นแนวทางในการกำกับดูแล AI ในภูมิภาคอย่างมีประสิทธิภาพ รวมถึงการสร้างสมดุลระหว่างประโยชน์ทางเศรษฐกิจของเทคโนโลยี AI ที่ก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว และความเสี่ยงที่เกี่ยวข้อง โดยคู่มือนี้จะช่วยให้การออกแบบ การพัฒนา และการใช้งานเทคโนโลยี AI ในภูมิภาคเป็นไปอย่างมีความรับผิดชอบ
ความร่วมมือในการกำกับดูแล AI
AMMSTI ยังได้จัดตั้ง “คณะทำงานภายใต้ที่ประชุมเจ้าหน้าที่อาวุโสด้านดิจิทัลอาเซียน (ADGSOM) ว่าด้วยธรรมาภิบาล AI” เพื่อแก้ไขปัญหาที่เกี่ยวข้องกับธรรมาภิบาล AI รวมถึงการกำกับดูแล AI เชิงสร้างสรรค์ (Generative AI) และส่งเสริมการใช้ AI อย่างปลอดภัย มีความรับผิดชอบ และมีจริยธรรม
นอกจากนี้ อาเซียนยังได้เปิดตัว “โครงการติดตามคณะกรรมการวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมอาเซียน (COSTI) ด้าน AI (ACT on AI)” ซึ่งมีเป้าหมายเพื่อขยายโครงการพัฒนาขีดความสามารถระดับภูมิภาคด้าน AI และยังได้ออก “เอกสารการหารือว่าด้วยการพัฒนาและการใช้ Generative AI อย่างมีความรับผิดชอบในอาเซียน (Discussion Paper on the Responsible Development and Use of Generative AI in ASEAN)” ซึ่งจะเป็นส่วนเสริมและยกระดับคู่มืออาเซียนว่าด้วยธรรมาภิบาลและจริยธรรมปัญญาประดิษฐ์ โดยเอกสารนี้จะระบุถึงช่องว่างที่สำคัญด้านนโยบาย กฎหมาย และกฎระเบียบในการพัฒนาและการใช้ Generative AI รวมถึงข้อเสนอแนะด้านธรรมาภิบาลและนโยบายสำหรับการแก้ปัญหา
ส่งเสริมวัฒนธรรมแห่งนวัตกรรม
ที่ประชุม AMMSTI เน้นย้ำถึงความสำคัญของการส่งเสริมวัฒนธรรมแห่งนวัตกรรม การเป็นผู้ประกอบการ และความร่วมมือระหว่างประเทศสมาชิกอาเซียน เพื่อควบคุมศักยภาพของเทคโนโลยี الناشئة รวมถึง AI ในการรับมือกับความท้าทายและโอกาสทั่วไปในด้านต่าง ๆ เช่น การดูแลสุขภาพ การศึกษา สารสนเทศ เกษตรกรรม การผลิต และความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อม
AMMSTI ยังตระหนักถึงศักยภาพของการใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยี AI เพื่อส่งเสริมการเติบโตทางเศรษฐกิจที่ครอบคลุมและเท่าเทียม ปรับปรุงการเข้าถึงการศึกษา การดูแลสุขภาพ และบริการที่จำเป็น ตลอดจนลดความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจและสังคมภายในสังคม โดยมีความมุ่งมั่นที่จะสร้างหลักประกันว่าผลประโยชน์ของ AI จะกระจายไปทั่วทุกภาคส่วนของสังคมอย่างเท่าเทียมกัน
การลงทุนในโครงสร้างพื้นฐาน AI
ที่ประชุม AMMSTI ยังให้ความสำคัญกับการลงทุนด้านการศึกษา การฝึกอบรม การมีส่วนร่วมของประชาชนอย่างต่อเนื่อง และโครงการสร้างขีดความสามารถ เพื่อให้กำลังคนมีทักษะและความรู้ที่จำเป็นต่อการควบคุมศักยภาพของเทคโนโลยี AI โดยมุ่งมั่นที่จะแบ่งปันแนวปฏิบัติและทรัพยากรที่ดีที่สุดเพื่อสนับสนุนการเรียนรู้ตลอดชีวิตและการพัฒนาทักษะด้าน AI
นอกจากนี้ ที่ประชุมยังได้กล่าวถึงความสำคัญของการลงทุนในโครงสร้างพื้นฐาน AI ซึ่งครอบคลุมศูนย์ข้อมูล ทรัพยากรคอมพิวเตอร์ และการเชื่อมต่อ เพื่อส่งเสริมความก้าวหน้าและการใช้งานแอปพลิเคชันและบริการ AI ที่มีความรับผิดชอบทั่วทั้งอาเซียน โดยสนับสนุนความพยายามในการร่วมมือเพื่อจัดตั้งโครงการโครงสร้างพื้นฐานและแพลตฟอร์ม AI ระดับภูมิภาค เพื่ออำนวยความสะดวกในการแลกเปลี่ยนความรู้ การแบ่งปันข้อมูล การถ่ายทอดเทคโนโลยี และความร่วมมือระหว่างนักวิจัย นักประดิษฐ์ และผู้ประกอบการ
ความสำคัญของธรรมาภิบาลข้อมูลที่แข็งแกร่ง
ที่ประชุม AMMSTI ยังได้เน้นย้ำถึงความจำเป็นในการมีกรอบการกำกับดูแลและกลไกธรรมาภิบาลข้อมูลที่แข็งแกร่ง เพื่อปกป้องความเป็นส่วนตัว ความปลอดภัย และความสมบูรณ์ของข้อมูล ในขณะเดียวกันก็ส่งเสริมการแบ่งปันข้อมูล ความสามารถในการทำงานร่วมกัน และนวัตกรรมในการใช้งาน AI โดยมุ่งมั่นที่จะร่วมมือกันในการพัฒนามาตรฐานและพิธีสารสำหรับธรรมาภิบาลและการคุ้มครองข้อมูล
ส่งเสริมความร่วมมือในภูมิภาคอาเซียน
ที่ประชุม AMMSTI ยังได้สนับสนุนให้มีการตรวจสอบและการจัดการเชิงรุกเกี่ยวกับข้อบกพร่องที่อาจเกิดขึ้น การใช้งานอย่างมีจริยธรรม และความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการนำเทคโนโลยี AI มาใช้อย่างรวดเร็วในภูมิภาคอาเซียน โดยให้คำมั่นที่จะยึดมั่นในหลักการและค่านิยมทางจริยธรรมในการพัฒนาและใช้งานระบบ AI เพื่อสร้างความโปร่งใส ความยุติธรรม การมีส่วนร่วม ความรับผิดชอบ และความเคารพต่อศักดิ์ศรีและสิทธิมนุษยชน
และสุดท้าย ที่ประชุม AMMSTI มุ่งมั่นที่จะส่งเสริมความร่วมมือและความเป็นหุ้นส่วนระหว่างประเทศสมาชิกอาเซียน รวมถึงกับประเทศคู่เจรจา พันธมิตรเพื่อการพัฒนา องค์กรระดับภูมิภาคและนานาชาติ สถาบันการศึกษา ภาคอุตสาหกรรม และชุมชน เพื่อแบ่งปันความรู้ ความเชี่ยวชาญ และทรัพยากร และเพื่อส่งเสริมการวิจัยร่วมกันและนวัตกรรมในด้าน AI และสาขาที่เกี่ยวข้อง โดยมีเป้าหมายเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของเราในลักษณะที่ครอบคลุม มีความรับผิดชอบ และยั่งยืน
#ASEAN #AI #AMMSTI #ปัญญาประดิษฐ์ #เศรษฐกิจดิจิทัล #นวัตกรรม
