TheReporterAsia – สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) ร่วมกับ 22 ภาคีเครือข่ายด้านการศึกษา จัดงาน TEP Forum 2024 “สร้างประเทศไทยเป็นสังคมการเรียนรู้: เรียนรู้สู่สมรรถนะอย่างไร้รอยต่อ” ชูประเด็นเร่งด่วนในการปฏิรูปการศึกษาไทยครั้งใหญ่ เพื่อสร้างทรัพยากรมนุษย์ที่มีคุณภาพสูง ตอบโจทย์ตลาดแรงงานในอนาคต

• – HEYA Education ผุดโรงเรียนสำหรับเด็กอัจฉริยะกลางกรุง
• – สกมช. ผนึก ฟอร์ติเน็ต ชวนเรียนฟรีด้านไซเบอร์ซีเคียวริตี้ 10,000 คน

รองศาสตราจารย์ ดร. ปัทมาวดี โพชนุกูล ผู้อำนวยการ สกสว. เน้นย้ำถึงความสำคัญของงานวิจัยเชิงระบบในการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างการศึกษาไทย โดย สกสว. มุ่งสร้างความรู้เชิงระบบเพื่อแก้ไขปัญหา “รอยต่อ” ในระบบการศึกษาไทย 4 ด้าน ได้แก่ รอยต่อในและนอกระบบ, รอยต่อความหลากหลายของผู้เรียน, รอยต่อศาสตร์ความรู้, และรอยต่อผู้ที่เกี่ยวข้อง

6 เครือข่าย – 3 แกนหลัก

นายแพทย์ยงยุทธ วงศ์ภิรมย์ศานติ์ ตัวแทนภาคีเครือข่ายการศึกษาไทย (TEP) ระบุว่า ประเทศไทยกำลังเผชิญกับ “กับดักคนไทยด้อยคุณภาพ” ที่เกิดจากระบบการศึกษาที่ไม่ตอบโจทย์ TEP จึงได้จัดเวทีระดมสมองจาก 6 เครือข่ายหลัก ได้แก่ ระบบผลิตและพัฒนาครู, ปฐมวัยและผู้ปกครอง, เด็กและเยาวชน, ระบบโรงเรียน, พื้นที่นวัตกรรมการศึกษา, และแพลตฟอร์มการเรียนรู้ เพื่อเสนอข้อเสนอเชิงนโยบายที่สำคัญ 3 ด้าน:

1. สมรรถนะ (Competency): เปลี่ยนจากการเรียนรู้เพื่อท่องจำ สู่การเรียนรู้เพื่อนำไปใช้จริง โดยให้ความสำคัญกับสมรรถนะที่จำเป็นในศตวรรษที่ 21 เช่น การคิดวิเคราะห์, การแก้ปัญหา, การทำงานเป็นทีม, และทักษะดิจิทัล

   1.1 สร้างเป้าหมายใหม่ของการพัฒนาคนไทยให้เกิดสมรรถนะในทุกระดับการศึกษา เช่น การจัดการตนเอง การคิดขั้นสูง การสื่อสาร การรวมพลังทำงานเป็นทีม การเป็นพลเมืองที่เข้มแข็ง และการอยู่ร่วมกับธรรมชาติและวิทยาการอย่างยั่งยืน เพื่อให้ได้ทรัพยากรบุคคลที่มีคุณภาพ สามารถแข่งขันในระดับนานาชาติได้อย่างยั่งยืน

   1.2 ขยายผลลัพธ์ความสำเร็จของโรงเรียนที่พัฒนาสมรรถนะผู้เรียนอย่างเป็นองค์รวมด้วยการใช้หลักสูตรและการจัดโอกาสการเรียนรู้ในลักษณะต่าง ๆ ทั้งในและนอกพื้นที่นวัตกรรมการศึกษา (Sandbox)

   1.3 ส่งเสริมให้สังคม ผู้ปกครอง และผู้เกี่ยวข้องทุกภาคส่วนในภาคการศึกษาได้เรียนรู้และเข้าใจหลักคิด ตลอดจนแนวทางการจัดการศึกษาที่มุ่งเน้นสมรรถนะเป็นสำคัญ

2. การเรียนรู้อย่างไร้รอยต่อ (Seamless Learning): สร้างระบบการศึกษาที่เชื่อมโยงกันตั้งแต่ปฐมวัยจนถึงอุดมศึกษา และต่อเนื่องไปถึงการเรียนรู้ตลอดชีวิต โดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศอย่างมีประสิทธิภาพ และส่งเสริมการเรียนรู้ตามความสนใจและความถนัดของแต่ละบุคคล

   2.1 เน้น คุณภาพการศึกษาระดับปฐมวัยที่เป็นจุดเริ่มต้นของการจัดการศึกษาทุกระดับ

   2.2 ยกระดับการใช้ประโยชน์ จากเทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น

   2.3 เสริมสมรรถนะคนไทยทุกคนให้สอดคล้องกับความต้องการของตลาดแรงงานในอนาคต ด้วยระบบธนาคารหน่วยกิต (Credit Bank System) โดยมีฐานข้อมูลขนาดใหญ่ (Big Data) ของผู้เรียนเพื่อส่งเสริมให้เกิดการศึกษาอย่างต่อเนื่องและไร้รอยต่อ

   2.4 สร้างความเสมอภาคทางการศึกษาแบบเชิงรุกเข้าถึงกลุ่มผู้เรียนเปราะบางและด้อยโอกาสทุกประเภท

3. การบริหารจัดการ (Management): ปรับเปลี่ยนระบบการบริหารจัดการให้คล่องตัวขึ้น ลดการรวมศูนย์ เพิ่มอำนาจการตัดสินใจให้สถานศึกษาและชุมชน และปฏิรูประบบผลิตและพัฒนาครูให้สอดคล้องกับความต้องการของผู้เรียนในยุคปัจจุบัน

   3.1 ลดการรวมศูนย์ เปลี่ยนจากการเน้นการจัดการ เป็นการกำหนดทิศทาง (นโยบาย) สู่การสนับสนุนหนุนเสริมและส่งเสริมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในแนวราบ (Horizontal)

   3.2 เร่งระบบการบริหารจัดการวิชาการเชิงรุกในระดับจังหวัดที่มีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน รวมถึงกลไกโค้ชเพื่อสนับสนุนการจัดการศึกษาที่มุ่งสร้างสมรรถนะในทุกระดับ

   3.3 เพิ่มบทบาทการจัดการด้วยตนเอง ของสถานศึกษาและชุมชน เพื่อสร้างสมรรถนะผู้เรียนในทุกระดับ

   3.4 เปลี่ยนระบบการผลิตและพัฒนาครูให้มีสมรรถนะในการจัดการเรียนรู้ ที่มุ่งสู่สมรรถนะผู้เรียนในทุกระดับ โดยเน้นบทบาทของท้องถิ่น “ผลิตโดยท้องถิ่น เพื่อท้องถิ่น”

ข้อเสนอสำคัญ

• กำหนดเป้าหมายใหม่ของการพัฒนาคนไทยให้มีสมรรถนะที่จำเป็นในศตวรรษที่ 21
• ขยายผลความสำเร็จของโรงเรียนที่เน้นการพัฒนาสมรรถนะผู้เรียน
• ยกระดับคุณภาพการศึกษาระดับปฐมวัย
• ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการเรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพ
• สร้างระบบธนาคารหน่วยกิตเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง
• ลดการรวมศูนย์ เพิ่มอำนาจการตัดสินใจให้สถานศึกษาและชุมชน
• ปฏิรูประบบผลิตและพัฒนาครู

ความหวังในการเปลี่ยนแปลง

พล.ต.อ.เพิ่มพูน ชิดชอบ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ได้รับข้อเสนอจาก TEP Forum 2024 และแสดงความมุ่งมั่นในการนำข้อเสนอเหล่านี้ไปพัฒนาและปฏิรูปการศึกษาไทยอย่างจริงจัง

การปฏิรูปการศึกษาตามข้อเสนอของ TEP Forum 2024 จะมีผลกระทบอย่างกว้างขวางต่ออนาคตของประเทศไทย โดยจะช่วยยกระดับคุณภาพของทรัพยากรมนุษย์ เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศ และสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้อย่างแท้จริง

#TEPForum2024 #การศึกษาไทย #สมรรถนะไร้รอยต่อ